CÜMLE TÜRLERİ

 

CÜMLE TÜRLERİ




                  A) Yüklemin Yerine Göre:

Kurallı: Yüklemi sonda olan cümlelerdir.

Örn: Ben eve gideceğim.


Devrik: Yüklemi cümlenin başında ya da ortasında olan cümlelerdir.

Örn: Gideceğim ben eve.


Eksiltili Yüklemi olmayan cümlelerdir. (Yüklemi yoksa cümle değildir :) )

Örn: Ben eve...


                 B) Yüklemin Türüne Göre

İsim:  Yüklemi isim soylu cümlelerdir. Mastar eki  (-mak/ -mek) alamayan cümlelerdir.

Örn: Bugün hava yağmurlu.


Fiil: Yüklemi fiil olan cümlelerdir. Mastar eki alabilen cümlelerdir.

Örn: Bugün yağmur yağıyor.

                     

                   C) Anlamına Göre

Olumlu Cümle: Eylem gerçekleşiyorsa olumlu cümledir.

Örn: Pastam yere düştü.


Olumsuz Cümle: Eylem gerçekleşmiyorsa olumsuz cümledir.

Örn: Pastam yere düşmedi.

(Olumsuzluk anlamı fiil cümlelerinde -maz/-mez ya da -ma/-me ile yapılırken; isim cümlelerinde ise yok, değil sözcükleri ilke yapılmaktadır.)


Soru Cümlesi: Soru anlamı taşıyorsa soru cümlesidir.

Örn: Bugün gezmeye gidelim mi ?


Ünlem Cümlesi: Herhangi bir duygu taşıyorsa ünlem cümlesidir.

Örn: Eyvah, ödevimi unuttum! (Unutmazsınız biliyorum da :) )

             

                   D) Yapısına Göre

Basit Cümle: Cümle içinde tek yüklem varsa basit cümledir.

Örn: Sen de sinemaya gelir misin ?


Birleşik Cümle: Cümle içerisinde yüklem dışında fiilimsi eki varsa birleşik cümledir.

Örn: Yemek yapmayı hiç sevmiyorum.


Sıralı Cümle: Birden çok cümle; noktalama işaretleri ile ayrılıyorsa sıralı cümledir.

Örn: Ben erken uyandım, evden de erken çıktım.


Bağlı Cümle: Birden çok cümle bağlaçlar (ve, ama, fakat vb.) ile ayrılıyorsa bağlı cümledir.

Örn: Ben erken uyandım bu yüzden evden erken çıkabildim.

                       

                                                                                                   Instagram: secilogretmen_

                                                                                   

Bu blogdaki popüler yayınlar

CÜMLENİN ÖGELERİ

  CÜMLENİN ÖGELERİ  Öge: Cümleyi oluşturan bölümlerin her birine öge denir.  Önce yüklem, sonra özne ve sonra tümleçler aranır. (YÖNTem Tekniği diye kodlayabilirsiniz. :) ) Sorular yükleme sorulup alınan cevaplar yüklemle birlikte tekrar edilmelidir.  Tamlamalar, deyimler, ikilemeler ve birleşik eylemler bir bütündür, ögeler bulunurken bölünmez.  TEMEL ÖGELER  1) YÜKLEM  1- Cümlenin temel ögesidir. Cümle yargı bildiren bir söz; yüklem de yargıyı üstlenen öge olduğuna göre yüklemsiz bir cümle olamaz.  2- Yüklem, tek kelimeden de oluşabilir bir kelime grubundan da.  3- Cümle oluşturmaya yeterli olan tek öge yüklemdir. 4- Diğer unsurlar, yüklemin anlamını desteklemek üzere cümlede bulunur. Yüklem fiil de olabilir isim de.  Tabiattaki en iç açıcı renk yeşildir.  Bu yıl kış erken geldi.  Birden kapandı birbiri ardınca perdeler.  Çocuğun etekleri zil çaldı.    2) ÖZNE   Cümlede bildirilen işi, oluşu, hareketi, du...
Devamı

YAZIMI KARIŞTIRILAN SÖZCÜKLER

  Yazımı Karıştırılan Sözcükler Pekiştirmeli Sıfatlardan Örnekler apaçık güpegündüz sırılsıklam çepeçevre darmaduman karmakarışık Birleşik Kelimelerden Örnekler birbiri affedersiniz hallolmak varoluşsal terk etme ayırt etme sarf etmek fark etme Renk, şekil, yiyecek, biçim, bitki, hayvan, hastalık adları anlam değişmesine uğramışsa  bitişik  yazılır: alinazik binbir keçiboynuzu Samanyolu narçiçeği fildişi kuşburnu beştaş kabakulak Hane, zade, name, zede sözcükleriyle oluşmuş birleşik kelimeler  bitişik  yazılır: çayhane eczane depremzede dershane yemekhane paşazade Oğlu, kızı sözleri oluşmuş birleşik kelimeler  bitişik  yazılır: insanoğlu eloğlu yokoğluyok Âdemoğlu Baş sözcüğüyle oluşmuş birleşik kelimeler: başhekim başöğretmen başüstüne yılbaşı başsağlığı hafta sonu satır başı baş tacı başucu (yön) baş ucu kitabı Dış, iç, öte, sıra kelimeleriyle oluşmuş birleşik kelimeler: yurt içi çevrim içi öteberi aklı sıra ardı sıra fizikötesi Ev sözcüğüyle oluşmuş...
Devamı